شیر‌های یک طرفه به نوعی از ولو‌ها اطلاق می‌شود که در یک جهت به سیال اجازه عبور می‌دهد و در جهت برعکس، از برگشت سیال ممانعت می‌کند.

در واقع این نوع از شیر‌ها با هدف جلوگیری از برگشت سیال نصب و استفاده می‌شوند. چک ولو‌ها با فشار سیال ورودی باز شده و درصورت برگشت جریان از سوی دیگر بسته میشند و چون این عمل را بدون نیاز به اپراتور و یا عملگر انجام می‌دهند به آن‌ها شیر خودکار نیز اطلاق می‌شود.
قسمت‌های مختلف شیر یک طرفه شامل بدنه (body)، عضو مسدود‌کننده (plug)، درپوش و نشیمنگاه می‌شود.

انواع چک ولو

چک ولو‌ها را می‌توان بر اساس نحوه حرکت عضو مسدود‌کننده به سه دسته کلی تقسیم کرد:
۱- Lift check valve
۲- Swing check valve
۳-Wafer check valve

در نوع Lift check valve شکل ظاهری خود ولو شبیه گلاب ولو‌هایی می‌باشد که در واقع سرفلکه یا handwheel ندارند.
هنگامی که سیال وارد شیر شده، با فشار سیال ورودی عضو مسدود‌کننده یا بند آوراز جای خود بلند شده و مسیر عبور سیال را باز می‌کند در صورتیکه اگر جریان از جهت دیگر وارد شود بر اساس فشار و نیروی سیال و همچنین وزن خود شیر، عضو مسدود‌کننده به جای اول خود برگشته و مسیر سیال را بند می‌آورد.